Lisi o upu
-
WPA2
WiFi Protected Access 2: o se ituaga puipuiga o faamaumauga e taofi ai le faitatal ma avanoa e tatalaina ai i se mafutaga uaealesi e tagata leaga. O le tulafono e faatatau agai i le 802.11. E malosi atu le puipuiga i lo le WPA ma le WEP
-
WPA
WiFi Protected Access: o se ituaiga puipuiga o faamaumauga e taofi ai le faitatala ma avanoa e tatalaina ai i se mafutaga uaealesi e tagata leaga. O le tulafono e faatatau agai i le 802.11. E malosi atu le puipuiga lo le WEP.
-
Worm
O se ituaga vaiarusi e mafai ona sosolo i mafutaga e lē aafia ai se fa’alavelave o tagata e sosolo ai.
-
Wireless network
O le mafutaga latalata ane e fa’aaoga leitio ae e lē o se uaea e fetufaa’I ai faamaumauga.
-
Wireless hotspot
O se fesootaiga uaealesi i luga o le upega tafailagi e mafai ona fa’aaoga e so’o se tagata.
-
Wi-Fi
A local area network which uses radio signals instead of a wire to transmit data.
-
WEP
Wired Equivalent Privacy: o se ituaiga faamaumauga puipui e taofi ai le faitatala ma le tatalaina o se mafuataga uaealesi e tagata leaga. O lo’o patino i le tulafono 802.11
-
Webmail
O le ituaiga imeli e fa’aoga le upega tafailagi e faitau ma lafo imeli, e ese mai le polokalame imeli e pei o Microsoft Outlook po o Apple.
-
Vulnerability
So o se vaega faaletonu, gasologa fa’atulagaina po o le faatinoga, o se faaaliga faatino e aafia ai se komipiuta ina ia faigofie ona faaleagaina.
-
VoIP
Voice over IP, o le tekonolosi e fefaasoaa’i ai talanoaga pei o talanoaga i le telefoni i luga o le upega tafailagi.
-
Vishing
O le faatinoga o le taumafai ina ia maua faamaumauga e patino ia te oe po o faamaumauga o le tamaoaigae ala i le telefoni ina ia solitulafono pe gaoi faasinomaga.
-
Virus signature
O le ‘fa’ailoga’ o le vaiarusi e a’afia ai vaega o le vaiarusi po o se ituaiga vaiarusi.
-
Virus
O se faila e tusi ma le manatu faapito ina ia fa’aleagaina ai se tasi, mo vaega solitulafono.
-
Virtual Private Network
Virtual Private Network: o le metotia e faavae ai le fesootaiga puipuia I le va o vaega e lua i luga o le upega tafailagi. E masani ai ona fa’aaoga to talanoaga o pisinisi ma nisi pisinisi.
-
Username
O se igoa faalilolilo, faatasi ai ma le pasiupu, e tatala ai le aitalafu a le tagata.
-
User account
E tu’uina atu I tagata taitoatasi le avanoa I faila ma polokalame i luga o se komipiuta. O le avanoa e taofi I le ulufale.
-
Usenet
O se laupapa e iai i luga o le upega tafailagi e faataga ai tagata e lafo ni o latou feau I vaega eseese.
-
USB
Universal Serial Bus: o se auala e feso’ota’i ai komipiuta ma isi vaega i le autafa e pei o le vaega sefe, mea e tusitusi ai ma mea ta’alo o le MP3.
-
Two factor authentication
O se metotia e maua ai nisi faamaumauga o le faasinomaga e faailoa ai pasiupu – e pei o le pepa feavea’i a le faletupe.
-
Trojan
O lipinevaivai e pei o foliga o se polokalame moni, ae o lo’o nanā ai se vaega e fa’aleagaina. O le upu lenei e sau mai le Solofanua mai Troy e ta’utau’a I le tala fa’asolopito Eleni.
-
Traffic
O le fesootaiga o faamaumauga i luga o se vaega o le upega tafailagi.
-
Token
O se mea totino, e pei o se pepa faapitoa, e fa’aaoga e fa’amaonia ai tagata.
-
Terabyte
1000 gigabytes.
-
TCP/IP
O le fa’apu’upu’uga o le Transmission Control Protocol/Internet Protocol. O tulaga lava lenei, po o le fa’ata’atiaga e fa’aaoga e komipiuta e talanoa faatasi ai i luga o le upega tafailagi.
-
Tablet
O le tama’i masini e faigofie ona feavea’i, e ola I le pa’i atu I ai ma e faasoa lona aogā ma le vaega o le upega tafailagi e faasino i telefoni feavea’i, ae e malosi atu le paoa o le komipiuta.
-
Sync
E feso’ota’i ai masini e lua – o le masani lava o le komipiuta, telefoni feavea’I po o le tama’i komipiuta – e mautinoa e maua ai faamaumauga tutusa e pei o tagata, imeli ma faila musika. O le fa’apu’upu’uga lava o le feso’otaiga o masini e lua.
-
SSL
Secure Socket Layer, o le vaega I luga o le upega tafailagi e puipui ai talanoaga.
-
SSID
O le igoa o le mafutaga uaealesi e mafai ona faalaei’au tagata ma masini o lo’o iai le WiFi ina ia mafai ona maua ni faamaumauga e patino ia te oe.
-
Spyware
O vaega autilo e mafai ona maitauina le faatinoga o se tagata ma e saili ai faamaumauga faalilolilo.
-
Spoofing
Pe a tusi e se tagata e leai se aiā (o se imeli) e foliga mai o lo’o sau mai se tagata moni ae o lo’o fa’aaoga se tuatusi moni po o se tuatusi e tai foliga tutusa.
-
Spam
O le imeli e maua mai pisinisi. E iloa foi o imeli lapisi.
-
Social engineering
E fa’aaoga le tatalo pepelo ina ia mafai ona maua faamaumauga e patino ia te a’u, o se faataitaiga, o le pei o se tagata lagolago left
-
Smartphone
O le telefoni feavea’i e sili atu le tele o mea tekonolosi e mafai ona fai, faatino ma fefa’asoaa’i ai lo telefoni feavea’i tuai.
-
Smart card
O le faamaonia o le tagata e faamoemoe i le tusitupe lenei.
-
Skimming
O le fa’aaogaina o le masini e pu’e ai le tusitupe ma faamaumauga o lo’o I totonu o le pepa.
-
Server
O se komipiuta e sefe faila ma e fesoasoani i nisi komipiuta i luga o le upega tafailagi.
-
Security exploit
O se lipinevaivai po o le tuufaatasi o valaau e maua ai le avanoa e tutupu ai faafitauli.
-
Script kiddies
O tagata solitulafono e lauiloa mo latou faatinoga o mea e talanoaina lo le latou manatu solitulafono.
-
Router
O le masini e fesoasoani i le gasologa o le gaioiga. E masani ona maua ia fale/pisinisi laiti in totonu o se masini WiFi.
-
Root kit
O masini e masani ona fa’aaoga e tagata solitulafono e maua ai e latou le aiā tatau o le kompiuta.
-
Removable media
E mafai ona aveesea tulaga e sefe ai mai le komipiuta, e pei o CDs/DVDs, laau USB ma masini e feavea’i.
-
Recordable DVD
O le DVD e mafai ona sefe ai faamaumauga pe a fa’aaoga i totonu o le masini DVD.
-
QR Code
O le faailoga e mafai ona pu’e e le pu’eata o le telefoni, e maua ai fo’i le fesootaiga ma le vaega o le upega tafailagi o lo’o mau mai le amataga. E lē mafai ona faitau e mata o tagata.
-
Proxy server
O le masini e auaua’i ona fa’atulagaina le feoa’i solo i le fesootaiga mai lenei pitonu’u ma saunia foi nisi tulaga, pei o le vaaiga o le fa’aaogaina o le upega tafailagi.
-
Profile
O le lisi o faamaumauga patino ia te oe e faailoa mai e tagata o lo’o feagai ma le fa’aaogaina le fesootaiga i luga o le upega tafailagi, ta’aloga, feoa’iga ma nisi vaega o le upega tafailagi. O lisi o faamumauga e mafai ona fa’atulagaina ina ia faailoa i luma o tagata pe fa’alilolilo.
-
Privileged user access
O le aiā tatau i komipiuta ma faamaumauga – e eseese lava mo tagata e faatatau aga’i po o le ā mea e mafai ona silasila i ai ma mea e lē mafai ona silasila i ai.
-
Premium rate
O le numera telefoni, o lo’o iai le 09, e taugata pe a vili. E masani ona fesootai ma fa’alavelave.
-
Port
O se fesootaiga fa’aletino po o se fesootaiga taumamao i le komipiuta e mafai ai ona talanoa ma masini.
-
Pop-up
O se tama’i fa’amalama o lo’o faailoa mai i luga o le itulau o le upega tafailagi, e faaali ma ai le faatosina.
-
Piracy
O le faaluaina o se mea e solitulafono ma o lo’o taulia i tulafono e sa ona fa’aluaina.
-
Ping
O le polokalame faigofie e talanoa ma seisi komipiuta i luga o le mafutaga e siaki pe e ola.
-
PIN
Personal Identification Number.
-
Phishing
O se taumafaiga e tagata solitulafono ina ia gaoi faasinomaga ma e taitai tagata i se vaega pepelo o le upega tafailagi ina ia latou faailoa mai faamaumauga faalilolilo e pei o suafa po o pasiupu.
-
Pharming
O se faataitaiga ina ia fa’aleaga e tagata solitulafono le fa’aaoga sa’o o le lipinevaivai o le DNS e fa’aliliu ai suafa o upega tafailagi i tuatusi. E faatumu e le tagata le tuatusi sa’o ae e aveina latou i se vaega o le upega tafailagi e lē mo’i.
-
Penetration testing
O le fa’aleaga o se komipiuta po o se vaega o le upega tafailagi e fetaui ma le fiafia o le pule, e fa’aali ai faafitauli ma saili avanoa e faalelei atili ai le puipuiga.
-
Peer-to-peer
O se mafutaga e masani ona fefa’asoaa’i ai musika ma faila ma polokalame i tagata taitoatasi i luga o le upega tafailagi.
-
PDF
Portable Document Format: o se metotia e mafai ai ona sefe se tusi ina ia mafai ona tatalaina ma silasila i ai i masina eseese ma le fa’aaogaina o vaega eseese.
-
Patch
O le faasilasilaga lipinevaivai, ina ia faalelei atili ai le puipuiga.
-
Pairing
Pe a tuufaatasi masini e fa’aaoga le Bluetooth ina ia talanoa leisi i leisi.
-
Padlock
O se faailoga i luga o le upega tafailagi e faailoa mai o le fesootaiga lilo (SSL) ua fa’aaogaina e fesootai ma seisi vaega o le upega tafailagi e iai le tusipasi faamaonia. E iai ma le ‘https’ I le amataga o le laina o le tuatusi.
-
Owned
Pe a faapea ua tagolima ai tagata fa’aleagamea i le komipiuta.
-
Operating system
O lipinevaivai nei e fa’aalu ai lou komipiuta ma le telefoni feavea’i.
-
Open source
O le upu e masani ona fa’aaoga e fa’amatala ai le lipinevaivai o komipiuta sa fausia i se auala felagolagoma’i, mai tagata ofoina atu i se tulaga e lē fai pisinisi.
-
Online backup
O le metotia sefe e tuuina atu faamaumauga i luga o le upega tafailagi e teu ai, e taua o le auala sefe o le ‘ao’.
-
Non-repudiation
O le matatā e faailoa mai o se tagata toatasi sa faia se computer pe luga o le upega tafailaga, ina ia lē mafai ona tete’e i seisi taimi.
-
Network
O se fuainumera o komipiuta o lo’o tuufaatasi, ma le faatulagaina o lo’o iai le fesootaiga.
-
MP3 player
O se masini e ta faila musika MP3.
-
MP3
O le tekonolosi e mafai ai ona sefe faila fa’alogologo, ae maise mo musika ma fa’alogologo.
-
Money mule
O se tagata ua fai e se tagata pepelo ina ia mafai ona felafoa’i tupe na maua mai leisi atunu’u i leisi atunu’u, o le vaimea o lo’o nofo ai le tagata tala pepelo. O le upu e sau mai le tala faatusa ma tagata o lo’o feavea’i la’au fa’asāina.
-
Memory stick
O le laau maitau e mafai ona aveese, ae e masani ona fesootai ma le komipiuta mai le USB.
-
Megabyte
1000 kilobytes.
-
Malware
O lipinevaivai e fa’aaoga pe amataina e tagata fa’aleaga komipiuta e fa’aleaga ai le fa’aaluina o le latou komipiuta, e tuufaatasi ai faamaumauga, pe maua ai ni avanoa mo komipiuta fa’alilolilo. O le fa’apu’upu’u mo le fa’aupuga ‘lipinevaivai leaga’.
-
Macro virus
O le vaiarusi e fa’aaoga apalai masani e pei o fuainumera ma masini upu e fa’atonuina ai amio fa’a-vaiarusi.
-
Macro
O le ituaiga polokalame e fa’aaoga e aveeseina le naunau ina ia toe fa’aauau feau masani ma faaauau ma faaauau – pei o le tuufaatasia pe aveeseina o laina fa’alava pe puipui pe lē puipui o tusi.
-
Log file
O le faila e faalau mai taga sa tutupu.
-
LAN
Local Area Network: o se komipiuta o lo’o latalata mai e fesootai ai komipiuta. E mafai ona fai le uaea pe uaealesi.
-
Linux
O se fa’aaluga o le masini e avanoa mo se tasi, ma tatala ai le avanoa.
-
Laundering
O le auala lea e mafai ona nanā le mafuaaga na maua ai le tupe i se ala faaletonu, i le faatinoga o tulaga tupe pe fai pisinisi pepelo ina ia nanā le amataga o le solitulafono.
-
Kilobyte
1000 bytes.
-
Key logger
O le vaiarusi po o se masini e pu’e po o a ki e fa’aaoga ina ia mafai ona pu’e ni faamaumauga fa’alilolilo, pasiupu, ma faamaumauga tusitupe aitalfu.
-
Javascript
O se gagana polokalame mai ia Java e fa’aaaoga e fa’atiotio atili ai itulau o le upega tafailagi
-
Java
O se tasi o gagana polokalame o lo’o lauiloa ma fa’aaogaina nei.
Sa fausiaina muamua e Sun Microsystems (sui i le Oracle).
-
IPSec
E tausiina le malutia o faamaumauga ma’ale’ale ao feaveavea’i i ni auala e lē o puipuia pei o le upega tafailagi. O le IPSec foi e i ai ana vaega o fesootaiga e puipui ma e i ai le faatagaina o paketi eseese i ni masini IPSec se tele o loo auai poo feutanai.
-
IP address
Internet Protocol address – o le tuātusi faapitoa e faaaogā mo le faailoaina o komepiuta ma nisi masini feavea’i o loo i le upega tafailagi.
-
ISP
Internet Service Provider: o le kamupani e tuuina atu le faatagaina o le ulufale i upega tafailagi
-
iOS
O le faiga faagaioiga a le Apple e faaaogā mo ana iPhone ma iPad.
-
Instant messaging
O le faaaogāina o le tusitusiga i komepiuta poo nisi masini feavea’i e talanoa faasamasamanoa ai ni tagata se toalua pe toatele. O faiga masani pei o le BlackBerry Messenger, Facebook Chat, MSN Messenger, AOL Instant Messenger, Yahoo!
-
Information security
O le pulega o le puipuia o komepiuta ma faamaumauga mai le faaaogā sees
-
Information Commissioner
O le UK Information Commissioner’s Office o se faalapotopotoga tumaoti na faatu e lagolagoina faamaumauga o aia tatau mo tagata lautele, aemaise le lagolagoina o le Data Protection Act 1998 ma le Freedom of Information Act 2000.
-
Incremental backup
O se auala faaleoleo (backup) e teu ai faila na sui pe na faaopopo talu mai le backup mulimuli, ina ia vave ai on sefe faila nai lo le faatino o se isi auala faaleoleo atoatoa.
-
IMEI
International Mobile Equipment Identification – O se numera seriolo ua fafauina i totonu o telefoni feaveai ma tablets. I fia su’e se IMEI a se masini, vili le *#06# I luga o le masini.
-
IETF
O se faalapotopotoga e faamanino ma faamatala ia tulaga o le upega tafailagi.
-
Identity theft
O le solitulafono i lou taumafai e te faaaogā faamaumauga totino o se tagata e te ola faataitai ai – I le faaaogāina o a latou faamaumauga totino ina ia maua ai se tupe.
-
iCloud
O le polokalame a le Apple o loo teuina ai a latou oloa faaleoleo.
-
HTML
Hypertext Mark up Language: O le Gagana faa-komepiuta e faaaogā mo le faiga o itulau eseese o upega tafailagi
-
Hotspot
O ni avanoa e faaaogā ai le upega tafailagi i nofoaga lautele.
-
Honey pot
O se polokalame na fafauina mo le malutia o le upega tafailagi, e ala i le tataiina o le au faaleaga komepiuta i nisi vaega, ina ia alo ese mai ai i le faaleagaina o faamaumauga tāua.
-
Hoax email
O se imeli e faaaogāina ni faaupuga sesē ma solitulafono fuafuaina, faataitaiga o se lapataiga i se vairusi. E mafai e nei ituaiga imeli ona feaveaiina ni vairusi mao’i ma ono sosolo ai le vairusi i se auala tele vavave.
-
Hard disk
O se tasi o auala e teu ai faamaumauga i luga o komepiuta, e faaaogāina ai le disk e fafauina i le maneta.
-
Hacker
O se tagata ua solitulafono i le lamatia o komepiuta mo mafuaaga leaga aemaise mo le latou lava matape’ape’a.
-
Grooming
O auala eleelea e faaaogāina ina ia maua ai se vā fealoai ma se isi ae solitulafono le faamoemoe. Masani ona faaaogā e ni tagata leaga e lama ai fanau laiti.
-
Gigabyte
1000 megabytes
-
Gateway firewall
O le firewall e galue i le fesootaiga o le network tumaoti ma le upega tafailagi lautele.
-
Full backup
O se auala e mafai ai ona sefe ma teu uma ai faila, tusa pe ua i ai ni suiga mai le vaega na uluai sefeina ai.
-
FTP
File Transfer Protocol, auala e faaaogā e ni pisinisi e lafo ai ni faamaumauga poo ni faila I luga o le upega tafailagi.
-
Freeloading
O le faaaogāina o se auala solitulafono e maua ai se sao i se upega tafailagi a se isi tagata.
-
Firewall
O hardware ma software ua mamanuina ini auala e puipui ai le komepiuta, o le network mai i ē e osofa’ia.
-
Fingerprint recognition
O se pepa faatumu e ta’ua o le biometric form, e faamaonia ai ni tulagalima. Ua tele ina faaaogāina i PC e fai ma upu e lē iloa e se isi.
-
File sharing
Faasoaina o faila i luga o le upega tafailagi mo isi e faaaogā, e pei o muskia poo ni ata vitio.
-
.exe file
Faila faatino: faaaogāina e ni polokalame e faapipii ma faatino ai galuega I luga o komepiuta.
-
Escrow
O se vaega faamoemoeina e taofia tupe, software ma nisi aseta seia uma ona faatino fefaatauaiga.
-
Encrypted
O le faaliliuina o ni faamaumauga I se ituaiga lolomiga (ituaiga code) ina ia puipuia mai ai se malamalamaaga o ē e lē tatau ona iloa.
-
Email filter
O software e mafai ona vave le faitauina o imeli o loo maua poo lafoina e siaki poo ua maua ai ni vairusi.
-
Email attachment
Faila ma isi faamaumauga poo ni ata o loo faapipii i se imeli.
-
Elevation of privilege
Pe a faaaogāina e se isi (aemaise lava ē e solitulafono) ni avanoa e maua ai ni aia tatau e faasilia nai lo le aofaiga e masani ai.
-
Eavesdropping
O le faalogologo nana i ni leo poo ni faagasologa o ni faamaumauga, ae lē silafia pe na i ai se faatagaina e le o loo mauaina pe lafoina ia tulaga.
-
Easter egg
O se vaega lē mafaufauina na fafau i totonu o le komepiuta e lē na gaosiina. E mafai ona faaaogāina ina ia faatupuina ai se fiafia poo ni faamoemoega leaga.
-
Dumpster diving
O se metotia e gaosi pe inisinia ai aula e faaaogā e le au solitulafono, e osofa’ia ni apa lapisi e ao ai ni faamaumauga totino.
-
Download
O le fia maua mai o ni vaega mai le upega tafailagi, e ala i le feau faapipii mai I se imeli, pe mai se komepiuta i lau lava hard drive.
-
Domain Name Server (DNS)
O se polokalame e taua o le server/sapalai e faaliliuina ni polokalame (eg Microsoft.com) i o latou tuatusi IP tulaga ese (eg 207.46.245.222).
-
Domain name
O se tuatusi faale-upega tafailagi, o le URL le isi igoa.
-
Discoverable
O le setiina o le Bluetooth e faasalalau lona auai (presence) i isi Bluetooth.
-
Digital signature
O faamaumauga e faaaogāina e faailoa ma faamaonia ai le tagata lafo ma le amiosa’o o faamaumauga. E mafai ona faaaogāina faatasi i soo se feau pe ave eseese foi.
-
Desktop firewall
Polokalame faufauina e taofi ai le auai faasolitulafono i se komepiuta i luga o le upega tafailagi.
-
Denial of service attack
O le faia ma le mautinoa e le au solitulafono o le anoanoai o ni galuega, ina ia le maua ni users faatulafonoina. Faataitaiga – o le faatulagaina o ni asiasiga i se taimi tutusa i se upega tafailagi – masani mai le Bot Net
-
Decryption
O le faaliliuina o ni faamaumauga/data i lona tulaga masani ina ua uma ona faailogaina (encrypted)
-
Data Protection Act (DPA)
O le Data Protection Act 1988 e faalauiloaina itu faaletulafono i le vaaiga, faagasologa faapea le puipuia o ni mau/data faapito i tagata mai UK
-
Critical update
O le ituaiga software e mafai ona faasa’o pe togafitia se auala e foliga sefe ae e solitulafono
-
Cracking
Maua se upu faanana poo se PIN e ala i le fesuisuiai o taumafaiga eseese
-
Cookie
O le faila lea e fesiligia le faatagaina o ia i totonu o le hard drive o lau komepiuta. O cookies e faatagaina polokalame eseese i luga o le upega tafailagi, e ao uma faamatalaga o lou poto masani aemaise vaega ua faa’auau i ai ou lagona
-
Cloud computing
O le faamutaina o le faaaogāina o le upega tafailagi e ala i le momoliina o le teuina o faamaumauga ma le malosiaga o auala faa komepiuta. E masani ona faaaogā mo le sefeina o faamaumauga faapea le talimalo i ni apalai.
-
Cloud
Silasila i le Cloud Computing
-
Client
O se polokalame ua uma ona faapipii i le komepiuta e tali fesili mo e o loo fia maua se fesoasoani. E masani lava ona i ai lenei polokalame i lau komepiuta e fesootai i se network.
-
Chat room
O se talanoaga ma se vaega o tagata e faaaogā ai le typing, i le taimi atofaina.
-
Chargeback
O se auala e mafai ona toe faafoi se peimeni (poo se tupe na totogi) i lē na totogiina le tupe. E masani ona faatino pe a lē maua ni oloa na faatau, pe leaga foi ia oloa.
-
Certificate
O se faila ua faailogaina, o loo I ai faamaumauga e faailoa ai le user. E faaaogāina e faamaonia ai le user ma fesoasoani e amata ai ni fesootaiga e sefe ma mauaa.
-
Byte
O se iunite poo se alafua o le vaega o le komepiuta o loo teu taulotoina faamaumauga, e pei o le 8 binary digits e faasolo faatasi; e masani lava ona teu pe ofi ai se mataitusi se tasi poo se fuainumera.
-
Bug
O se sesē poo se faaletonu i le polokalame o le komepiuta
-
Buffer overflow
Pe a fai ua tele naua ni faamatalaga poo ni faamaumauga I se buffer ae lē lavatia. E mafai e se tagata ona osofai ma faaleaga lenei tulaga ma’ale’ale e puleaina ai atoa le system.
-
Buffer
O se vaega ua taulotoina ma teu ni faamaumauga I se taimi faatapulaaina, ae lei siitia i ni vā o ni nofoaga poo ni masini se lua.
-
Browser
O se polokalame e faatagaina ai ē e faaaogāina, e faitau ma suesue itulau o le upega tafailagi e pei o le Microsoft’s Internet Explorer, Mozilla’s Firefox, Google’s Chrome poo le Apple’s Safari.
-
Botnet
O se aofaiga o ni PC eseese ua inifeti/faaleaga e se vaearusi ma ua I le pulega a le au solitulafono ma hackers. O le faapuupuu lea mo le Robot Network.
-
Boot password
O se upu faananā e manaomia ae lei kiina le komepiuta poo le tuuina I ai o ni vaega fou.
-
Boot
E amata ai pe toe seti se komepiuta, telefoni feaveai poo le tablet
-
Bluetooth
O ituaiga fesootaiga vāvā lalata e leai ni uaea, e pei o le va o telefoni feavea’i, o mea faalogo ma komepiuta.
-
Bit
O vaega masani o faamaumauga faa-le-komepiuta amata mai le 0 poo le 1
-
BIOS password
O le BIOS software ua uma ona fafau I totonu o lau komepiuta. O software muamua lea ona faagasolo e lau komepiuta I le taimi ua ki ai. O lenei foi software e mafai ona puipuiina e se upu e lē iloa e se isi e taofi ai le amataina poo le ola o le masini.
-
Biometric
Faaaogāina o le tino e fai ma fua faatatau, e pei o faailoga o tamaitamailima, o le ioimata mo le faamaoniaga o lou tagata.
-
Bandwidth
O le saoasaoa o le auala o loo faaaogāina e feaveavea’I ai data/faila – Masani lava ona faamatalaina o le saoasaoa o le fesootaiga upega tafailagi eseese.
-
Backup
O le kopiina o au faila/data ina ia mautinoa le sefeina, nei leaga pe faaletonu le komepiuta.
-
Back door
O se auala o komepiuta na fafau e vaega o loo i ai le poto masani i ia vaega, e faaaogā ai faasolitulafono. O nei auala e tele ina faaaogā e hackers ina ia maua se sao i totonu o le komepiuta.
-
Authentication
O se auala o loo faamaonia ai se tagata poo se vaega. O nei faamaoniaga e faaaogāina ia felavasaiga faa-komepiuta (faapea le upega tafailagi), e manaomia ai le upu e lē iloa e se isi poo le password.
-
Attachment
Faila, e pei o polokalame ma faamaumauga pepa o loo faapipii i se imeli.
-
ATM
Automated Teller Machine: o se masini tupe, e Masani ona faamatalaina o le ‘hole the wall’.
-
Antivirus software
O le software na fafau faapitoa mo le iloiloia ma le togafitia o vairusi Masani. Masani ona tuu i se paketi faapitoa mo le puipuia o fesootaiga faale-intaneti.
-
Antispyware software
O le software na fafau faapitoa mo le iloiloina ma le togafitia o spyware. E Masani ona tuu i se paketi faapitoa mo le puipuia o fesootaiga faale-intaneti.
-
Android
O se pulega faatino aoao tetele e faaaogā e kamupani e gaosia smartphone ma tablet. O le pulega faatino aoao tetele pito sili ona anagata mo smartphone I le lalolagi.
-
AIM
O le vaega o fetusitusiaiga eseese a le AOL
-
Adware
O se pepa faatumu a le spyware o loo faamaumauina ai ni faasalalauga e lē manaomia i luga o komepiuta
-
Advance fee fraud
Soo se auala solitulafono e faavalea ai nisi e totogi ni tupe ma le talitonuga pepelo e maua se mea tāua i se taimi mulimuli ane.
-
Administrator
O sē e i ai lona aia tatau faatapulaaina e faatagaina le vaaia lelei o aia tatau a isi o loo fia faaaogā ma faatino ni galuega faakomepiuta anagatā.
-
ActiveX controls
E mafai e nei aupega ona faalauaitele lou silafia e sailiili e ala i le silasila i fesoasoani faaolaola (animation) poo ni fesoasoani i galuega faatino pei o le toe faaleleia o le Microsoft Update. A e lē faamoemoeina le upega tafailagi poo le vaega o loo nafa ma le lolomiina, ia oomi le faailo o le ‘Don’t run’.
-
Puleaina o le Sao
O ai e puleaina le ulufale i ituaiga faamaumauga
-
802.11
O tulaga masani mo felavasa’iga i luga o le upega tafailagi
-
419 scam
O se tupe totogi muamua i auala le faatulafonoina, e ala lea i le talosagaina o lau fesoasoani e ave se tupe i se isi atunuu. Na muamua amata i West Africa, ma o le vaega 419 o le tulafono a Nigeria o loo faamauina ai lenei solitulafono.
-
Blackmail
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Etiam dignissim diam quis enim lobortis scelerisque fermentum dui faucibus. Metus dictum at tempor commodo ullamcorper a lacus vestibulum. Eu turpis egestas pretium aenean pharetra magna ac.